Wat we ons meestal niet realiseren is dat voor al ons digitaal gebruik, ergens ver weg, continu computers staan te werken. Onze wens dat apps, muziek en series altijd beschikbaar zijn, heeft een enorme impact op het milieu.
Probeer vooral de tabel “Hoeveel MB’s heb je nu verwijderd of bespaard” uit
Ons dataverbruik heeft nu al drie keer meer energie nodig dan alle zonnepanelen ter wereld produceren. Vooralsnog werkt het internet voornamelijk op fossiele brandstoffen, dus klikken, scrollen en streamen is verantwoordelijk voor meer dan 900 miljoen ton CO2-uitstoot per jaar.
Allereerst is er de IT-infrastructuur die energie gebruikt. Denk aan servers, netwerkapparatuur en opslagcapaciteit. Daarnaast is er de energie-infrastructuur die immers stroom nodig heeft.
Ten derde wordt een groot deel van de ecologische impact bepaald door de noodzaak om de apparatuur te koelen.
Volgens eerste schattingen wordt 40 – 50% van het totale stroomverbruik van de ICT-sector gebruikt voor het koelen (Zhang et al, 2017; Marwah et al, 2010).
Google, bijvoorbeeld, verbruikt 15.616 MWh energie per dag, dit is meer dan de Hoover Dam per dag produceert. En deze hoeveelheid energie zou een miljoen personen een dag lang van stroom kunnen voorzien.
Datacenters vergen veel energie voor het opslaan van onze e-mails, documenten, foto’s, app-informatie en veel meer. Het verzenden kost natuurlijk ook energie, zij het minder.
Volgens verschillende schattingen is het ICT-stroomverbruik als geheel zo’n 10% van het wereldwijde stroomverbruik (Whitehead, 2014) en 2% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen (Whitehead, 2014; Corbett, 2018).
De verwachting is dat dit alleen maar verder zal toenemen. De cijfers laten zien dat de groei sneller gaat dan eerder gedacht. De groei in energieverbruik tussen 2011 en 2020 werd geschat op 7% per jaar, maar dit was in werkelijkheid 9% (Whitehead, 2014).
Het totale aandeel in de wereldwijde CO2-uitstoot wordt nu als evenveel ingeschat als de gehele mondiale CO2 van de gehele luchtvaart.
Voor 2030 wordt geschat dat 20% van alle stroom gebruikt wordt voor het internet!
Omgerekend naar dataverbruik komen de eerste voorzichtige schattingen het totale energieverbruik van de opslag van data per Terabyte (1000 Gigabyte) uit op 46,33 kWh per jaar, wat overeenkomt met 50 kg. CO2-uitstoot (Corbett, 2018).
Als je bijvoorbeeld een keer kijkt op Instagram, kost dat 0,126 g CO2. Dat lijkt niet zoveel, maar als je zo’n twintig keer per dag je Instagram checkt, dan zit je al op 2,5 gram. Tel daar het gemiddeld gebruik van WhatsApp, YouTube en Spotify bij op en dan zit je al gauw op 1 kg CO2 per maand, wat overeenkomt met de uitstoot van een autoritje van zo’n 11 kilometer. Dat geldt dan voor één gebruiker.
Als de helft van de Nederlandse bevolking dit doet gaat het om 105.000.000 kg CO2 per jaar, gelijk aan meer dan 1.105.000.000 km autorijden!
De milieu-impact van data is dus weliswaar niet indrukwekkend per gebruiksmoment, maar doordat we er zeer frequent en massaal gebruiken van maken, is de totale impact toch enorm. Een groot deel van die impact kan op een simpele manier worden verkleind door beter om te gaan met onze digitale middelen.
Net zoals door minder vlees eten, vaker de fiets pakken en de thermostaat een graadje lager zetten, kun je het klimaat ook een handje helpen door verstandig om te gaan met je smartphone, laptop of PC. Zoals je op deze webpagina’s kunt ontdekken!
Natuurlijk zitten er ook veel goede kanten aan het gebruik van internet en social media.
Ze kunnen ook een educatieve functie hebben, kunnen informerend, verbindend, opiniërend zijn, of amusementswaarde hebben.
Je kunt social media ten goede inzetten door jouw privé-algoritme te trainen door vaker op sites te klikken die aangeven hoe we de wereld beter kunnen maken en die ook te delen met familie en vrienden. Als je minder surft naar nutteloze sites, krijg je die op den duur ook minder voorgeschoteld, en wordt het makkelijker om verleidingen te weerstaan.
Laten we eens berekeningen bekijken betreft ons eigen digitale verbruik.
Het verzenden van een e-mail (met eventuele kleine bijlage) van 1 MB veroorzaakt gedurende zijn levenscyclus een uitstoot van 0,4 tot 20 gram CO2. Dit laatste komt overeen met een oude gloeilamp van 60 W die 25 min brandt.
20 e-mails per dag van 1 MB gedurende een jaar per persoon stoten dus 20 x 0,4 x 365 = zo’n 3 kg CO2 uit.
Het CO2-equivalent van de bovengenoemde e-mails komt per jaar per persoon overeen met dezelfde hoeveelheid CO2-uitstoot van een auto over een afstand van 30 kilometer.
E-mails zelf nemen weinig data in, behalve als er foto’s of video’s als bijlage worden verzonden. (Een spambericht betekent 0,3 gram CO2-vervuiling, zelfs al wordt het niet geopend).
Nederlanders hadden in 2022 veel mobiele apparaten in bezit en verbruikten 6,5 GB aan data per maand per apparaat.
Bij surfen met de smartphone gebruikt het kijken naar video’s het meeste data. Vervolgens zijn dat, in dalende rangorde, muziekbestanden, foto’s, webpagina’s en e-mails.
Filmpjes van YouTube of websites met veel afbeeldingen bestaan uit veel data en vergen hierdoor meer MB’s. In de tabel hieronder hebben we een indicatie van het verbruik op een rijtje gezet: YouTube, met zijn grote aanbod van video’s, is verantwoordelijk voor 1% van de totale uitstoot van CO2 wereldwijd.
Wanneer je een internetadres zoekt, kost dat 3,4 Wh (0,8 g CO2-equivalent). Maar dat loopt op tot 10 gram als de zoekopdracht via een zoekmachine wordt uitgevoerd en minimaal vijf resultaten oplevert.
In de veronderstelling dat een surfer gemiddeld (slechts) drie keer per dag op het internet zoekt, kan worden gesteld dat door één surfer 10,95 kg CO2-equivalenten per jaar wordt uitgestoten.
Dit komt overeen met de uitstoot van CO2 die een auto produceert in 109 kilometer. En dat geldt dus voor één gebruiker.
Indien we uitgaan van 6 miljoen surfers per dag: 6 miljoen x 100 km per persoon per jaar = 600.000.000 km rijden met een benzineauto per jaar.
Bij WhatsApp hangt het er sterk vanaf hoe je de app gebruikt. Deel je bijvoorbeeld vaak foto’s, video’s of gifjes, dan ligt het dataverbruik hoger. Gebruik je Whatsapp alleen om tekstberichten te versturen, dan ligt je verbruik lager.
In de tabellen hieronder zie je een (grove!) schatting van hoe omvangrijk ons gebruik van apparaten, internet en apps is in termen van Megabytes en Gigabytes – en hoeveel MB’s of GB’s je dus kunt besparen. De tabel laat ook zien wat het equivalent van dat gebruik is in termen van CO2– uitstoot en van kilometers autogebruik. Omgerekend naar een jaar is dat voor een individuele gebruiker soms al substantieel. Maar het echte probleem is dat we dit allemáál doen. En omgerekend naar bv de helft van de Nederlanders gaat het om zeer grote hoeveelheden CO2 en autokilometers!
Klik op de tabel voor vergroting
Klik op de tabel voor vergroting
Conversie GB naar CO2 kg.
Conversie van kg CO2 uitstoot naar km benzine-autorijden:
Uit een onderzoek in België bleek dat elke Belg tussen de 12 en 16 ton CO2-uitstoot per jaar veroorzaakt door ICT te gebruiken. Per Belg komt dit overeen met 12 tot 16 retourvluchten Brussel- New York.
Tenslotte blijkt overduidelijk dat het minen van bitcoins extreem energie-intensief is. Op dit ogenblik is bitcoin gebruik al gelijk aan het hele energieverbruik van Nieuw-Zeeland.
En dit grootverbruik zal waarschijnlijk in snel toenemende mate ook het geval zijn bij het gebruik van kunstmatige intelligentie, of artificial intelligence (AI). Als AI zich ontwikkelt zoals verwacht en in 2027 1,5 miljoen gebruikers heeft, komt het verbruik tussen 85,4 en 134 TWh en dat is net zoveel stroom als heel Nederland in een jaar verbruikt.
Uit bovenstaande opsomming van het gebruik van internet is het duidelijk, dat je de meeste energie en uitstoot bespaart door je apparaten weinig te gebruiken, en in ieder geval zo min mogelijk mails, foto’s, films, documenten, enzovoorts opgeslagen te houden.
Deze houding is goed voor jezelf en voor de levensduur van je apparaat. Bovendien help je er het wereldwijde milieu mee, voor onszelf en voor alle generaties na ons.
